Deri ve Temas Yoluyla Bulaşan Hastalıklar

Deri ve temas yoluyla bulaşan hastalıklar hakkında mutlaka bilmeniz gerekenler.

Deri ve temas yoluyla bulaşan hastalıklar şu şekilde bulaşmaktadır:

  • Sağlam deri yolu ile: Bazı hastalık etkenleri sıkı temas sonucu sağlam deri yolu ile bulaşabilirler. Bunlar arasında lepra, uyuz, pedikülozis ( bitlenme) ve mantar hastalıkları sayılabilir.
  • Derideki yaralar aracılığı ile: Kuduz, tetanos, şarbon, gazlı kangren gibi bazı enfeksiyon etkenleri derideki yaralardan yeni konakçıya giriş yaparlar. Ayrıca trahomda olduğu gibi, göz mukozasından bulaşma da mümkündür. Bu hastalıklarda hastalık sağlam deriden bulaşması düşük olasılıktır.
  • Cinsel temasla genital mukozadan: Sağlık sorunu olmanın yanı sıra önemli sosyal sorunlara da neden olan bazı hastalık etkenleri cinsel temasla bulaşmaktadırlar. Bunlar arasında AIDS, frengi, gonore başta gelmektedir.
    Epidemiyolojik özellikler:
    Yaş
    Cinsiyet
    Mevsimsel özellikler
    Coğrafi bölge

Deri ve Temas Yolu ile Bulaşan Hastalıkların Genel Özellikleri

  • Bulaşma yolu deri ve mukozalardır. Hastalık etkenlerinin sağlam ya da yaralanmış deri mukozanın bozulması sonucunda oluşur. Kuduz, tetanos, şarbon gibi hastalıklar genellikle yaralanmış deriden ya da yaralanmış mukozadan bulaşırlar bunların dışındakiler sağlam deriden bulaşabilir.
  • Bulaşma genellikle insandan insanadır. Bazısında kişisel eşyalar (havlu, çarşaf…) ve vektörler (karasinek…) bulaşmada aracı olabilir.
  • Kişisel hijyenle bağlantılıdırlar. Su ve sabunla temizlenme alışkanlıkları ile bulaşma en aza indirilebilirler. Bu nedenle ellerimizi sık sık temizlemeliyiz ve sağlığımızı korumak için kullandığımız eşyaların temizliğinden emin olmalıyız özellikle kişisel eşyalarımızı (diş fırçası, tarak…) başkalarıyla paylaşmamalıyız.
  • Filyasyonun en önemli olduğu bulaşıcı hastalık grubu cinsel temasla bulaşan hastalıklardır. Bu nedenle korunma yollarını tercih etmeliyiz.
  • Toplumsal gelişme ve olaylarla ilgilidirler. Savaş, göç, yoksulluk ve ahlaki çalkantılarda hızla artarlar. Farklı yerlerden farklı yere göç yaparken sadece insan değil hastalıklarda insanlarla birlikte göç etmektedir bu nedenle belli bir süre izolasyon önemlidir.
  • Bu hastalıkların pek çoğunun bildirimi zorunludur. Frengi, AIDS gibi cinsel temas ile bulaşan bazı hastalıklarda bildirimin gizli olarak yapılması gerekir.

Deri ve Temas Yolu ile Bulaşan Hastalıklarda Alınacak Önlemler

Enfeksiyonun kaynağına yönelik alınacak önlemler:

  • Kaynağın bulunması
  • Kesin tanı
  • Bildirim
  • Tedavi
  • Ayırım ve dezenfeksiyon
  • Taşıyıcıların bulunması
  • Sağlık eğitimi

Bulaşma yoluna yönelik alınacak önlemler:

  • Sosyokültürel gelişimin sağlanması
  • Özellikle riskli gruplarda cinsel ilişkilerde kondom kullanılması
  • Sağlam kişiye yönelik alınacak önlemler:
  • Bağışıklığın arttırılması için aşıların kullanılması.
  • Hasta olan kişilerden korunmak için ilaçların kullanılması.
  • Sağlık alanında eğitimlerle insanları bilinçlendirmek